Belki, kalori sayımı ifadesini daha önce birçok kez duydunuz ama bu karbonhidrat sayımı da nedir? diyabetle ne ilişkisi var?
Karbonhidrat Sayımı Nedir?
Tanımı: Karbonhidrat (KH) sayma aşağıdaki fikirlerden oluşmuş bir öğün planlama yaklaşımıdır. KH, post-prandiyal glisemi cevabını etkileyen temel besin öğesidir. KH’ın çeşidinden çok, total miktarı önemlidir.
KH sayımı, daha iyi glisemik kontrolü sağlamak için öğünde tüketilecek olan KH miktarının ayarlanmasına tüketilecek KH miktarına uygun insülin doz ayarı yapılmasına veya öğün öncesi kan glikoz düzeyine göre insülin dozunun ayarlanmasına olanak sağlayan bir öğün planlama yöntemidir.
Karbonhidrat İçeren Besinler
Tam tahıl taneleri, un ve undan yapılan besinler,
Ekmek, makarna, yufka, bazlama, erişte, pirinç
Kurubaklagiller
Meyveler, sebzeler
Nişastalı sebzeler (patates, bezelye)
Süt ve ürünleri (peynir dışındaki)
Bira, şarap ve likör
Tatlı ve şekerlemeler
Bazı içecekler (kola, sade gazoz, meyve suyu)
Fruktoz, sukroz, maltoz gibi şekerler
Şeker alkolleri
KH sayımında posanın rolü
Karbonhidrat içeren besinler, yüksek oranda posa içeriyorlarsa (> 5 g ), bu miktar toplam KH değerinden çıkarılarak hesap yapılmalıdır.
Kahvaltılık tahıl: 28 g KH, 6 g posa içerir Toplam KH değeri = 28-6 = 22 g
Eğer öğünde 5 gramdan fazla posa varsa total
KH’tan Posa miktarını çıkartmak gerekir.
1 kap posalı tahıl = 6 Posa (g) 32 Total KH (g)
1 dilim Tam tahıl ekmeği = 3 Posa (g) 15 Total KH (g)
1 sb düşük yağlı süt = 0 Posa (g) 9 Total KH (g)
1 sb çilek = 2 Posa (g) 15 Total KH (g)
Toplam= 11 Posa (g) 71 Total KH (g)
71-11=60 gram KH
KH Sayımı İçin Öneriler
- KH tüketimi ana/ara öğünlerde benzer olmalı,
- Öğünlerdeki KH türünden ziyade, total KH miktarı önem taşır,
- Yoğun insülin tedavisi alanlar, öğünlerde tüketecekleri KH miktarına göre, öğün öncesi insülin dozlarını ayarlamalıdırlar.
- İdeal Beslenme Planı için, Glisemiyi yükseltmeyen besinler seçilmelidir.
- Kan Şekeri düzeyleri stabil olmalıdır.
- Vücutta anti inflamatuar etki gösteren yüksek antioksidanlı besinler arttırılmalı
- Karbonhidrat, yağ ve proteini dengelenmiş bir diyet.
- Yağ içeriği %25’ten, protein içeriği %20-25’ten fazla olmamalı
- Enerji yoğunluğu yüksek besinleri az tüketmek
- Daha az hazır besin tüketmek
- Çeşitli besinlerden oluşmalı
- Posa günde 30-35 gram olmalı
KH sayımı 2 temele dayanır
1. Kan şekerine etkisi olan temel besin öğesi KH’lardır. KH’lı besinlerin %90-100’ü yenildikten 15 dk-2 saat içinde, kana glikoz olarak geçer.
2. Eşit miktardaki basit şeker veya nişasta, kan şekerini eşit düzeyde yükseltir.
Karbonhidrat sayımı özellikle diyabetli ve diyabet riski taşıyan bireyler için büyük öneme sahiptir. aynı şekilde, sağlık hizmetlerine ulaşımın kolay ve hızlı olması da önemlidir. Eğer doktorunuza, diyetisyeninize veya klinik psikoloğunuza hemen ihtiyacınız varsa, sağlık raporuna ikinci bir uzman görüşü almak istiyorsanız, ilaçlarını da evinizden çıkmadan yazdırmak istiyorsanız, Elra uygulamasını hemen kullanmaya başlamalısınız.
Elra aplikasyonunu kameralı akıllı cihazınıza indirin sağlık, kilo ve mental endişelerinize veda edin. Daha sağlıklı yaşamak, doktora ihtiyaç duyduğunuz her anda, hemen ulaşmak herkesin hakkıdır. İşte siz bunu hak ediyorsunuz!
#ElraOnline #AnındaDoktorDesteği
Elra Online Sağlık Hizmetleri
Kaynakça:
- American Diabetes Association. (Erişim tarihi: 2023). www.diabetes.org
- Clinical Diabetes. (2012). 30(3), 130-133.
- National Health Service. (Erişim tarihi: 2023). www.nhs.uk
- Nutrition Today. (2010). 45(6), 262-266.
- Counting carbs with fiber Complete Guide to Carb Counting” by H Warshaw, K Kulkarni,
